NLP (Nöro Linguistik Proglamlama) NEDİR?
NLP 1970’li yılların başında dilbilimci John Grinder ile matematikçi, bilgisayarcı ve Gestalt terapisti Richard Bandler’in belirli becerilere sahip insanlar ile bu becerilerde mükemmele ulaşmış insanlar arasındaki farklılıkları ortaya koyma incelemeleri ile doğmuştur. Grinder ve Bandler, dikkatli ve detaylı bir gözlem sayesinde üç olağanüstü terapistin davranışlarını modellediler; modern aile terapisinin kurucusu Virginia Satir, Gestalt terapisinin kurucusu Fritz Perls ve modern hipnoterapinin kurucusu Milton Erickson.
NLP İLKELERİ
- Önce ne istediğinizi bilin. Her durumda elde etmek istediğiniz sonucu açıkça belirleyin.
- Farkında ve gözlemci olun. Hedefe yaklaştığınızı veya uzaklaştığınızı anlamak için kendinize ve başkalarına karşı yeterli duyusal keskinliğe sahip olun.
- Yeterli esneklik gösterin. Sonucu elde edinceye kadar davranışınızı değiştirebilecek esnekliği uygulayın.
- Eyleme geçin. Unutmayın, eğer yola çıkmazsanız asla hedefe varamazsınız. Yola çıkmak için mutlaka niyet etmek gereklidir.
İletişimin anlamı aldığınız tepkidir. İletişimde genellikle bir kimsenin bir başkasına bilgi aktardığı varsayılır. Taraflardan biri kendisi için “anlamlı” bir bilgiye sahiptir ve karşı tarafın aktarmak istenilen şeyi anladığını zanneder. Pratikte açıdan bakıldığında, aktarılan mesaj karşı taraftan anlaşılan şeydir. Ve aslında alınan karşılığa dikkat etmek gerekir. Eğer istenilen karşılık alınamıyorsa, alana kadar denenmelidir.
Her birey kendine has bir dünya modeli yaratır ve başkalarından farklı bir gerçeklik içerisinde yaşar. Kişi direkt olarak dünyaya dayalı eylemlerde bulunmaz, dünya hakkında yaşadığı deneyimlere göre eylemlerde bulunur. Bu deneyimler doğru veya yanlış olabilir. Kişinin deneyimi yararlı olup olmadığı ile anlamlanır. Kişinin deneyimi ya da dünya haritası, dünyayı nasıl algıladığını ve önündeki seçenekleri belirler.
Dil, deneyimin temsillerinden birisidir. İlk temsil dış dünyadan gelen uyarıdır. Sonra da kişinin o deneyimi dil aracılıyla tanımlanır. Dil kendi başına bir deneyim değil, deneyimin temsilidir. Sözcükler bireyin gördüğü, duyduğu veya hissettiği şeyleri temsil ederken kullanılan işaretlerdir. Her bireyin kendi yaşamında gördüğü, duyduğu veya hissettiği şeylerle ilgili kullandığı sözcükler de kişiden kişiye farklı anlamlar taşır.
Zihin ve beden aynı sistemin ayrılmaz parçalarıdır ve birbirlerini etkilerler. “Zihin” ve “Beden” birbirlerinden bağımsız değildir. Her iki sözcük de aynı “bütün” veya “gestalt” ile ilgili parçalara işaret eder. Bir bütün olarak hareket ederler ve birbirlerine bağımlı olarak karşılıklı etkileşimde bulunurlar. Tıpkı bir insan gibi, sistemin parçasında oluşan her şey sistemin geri kalanını da etkiler. Yani, bedenin fiziksel durumu, düşünceleri ve düşünceler de hisleri etkiler. Kişinin algısal girdileri, içsel düşünce süreci, duygusal süreci, fizyolojik tepki ve davranış şeklinde çıktıların hepsi aynı anda gerçekleşirler. Pratik açıdan bu şu anlama gelir; kişi, doğrudan düşünme şeklini değiştirerek ya da fizyolojisini veya hislerini değiştirerek düşüncelerini değiştirebilir. Aynı şekilde, düşünme şekli değiştirilerek fizyoloji veya hisler değiştirilebilir.
İnsanlar istedikleri değişiklikleri gerçekleştirmek için gereken bütün kaynaklara sahiptir. Yapılması gereken, bu kaynakların yerini bulmak veya bunlara erişmek ve ortaya çıkmalarını sağlamaktır. NLP bu görevin başarılmasını sağlayan teknikler sunar. Bu pratikte şu anlama gelmektedir; İnsanlar, sorunları çözmek için gereken bütün kaynaklara sahiptir. Yapmaları gereken tek şey bu kaynaklara erişmek ve bunları şimdiki zaman çerçevesine aktarmaktır.
Dünyada mümkün olan her şey benim için de mümkün olabilir; sadece nasıl yapılacağını bilmem gerekir. Eğer bir insan belli bir davranış sergileyebiliyorsa, o zaman benim için de bunu yapmak mümkündür. Bunun “nasıl” yapıldığını saptama işlemine “modelleme” denir. Nöro Linguistik Programlama ilk olarak bu işleme dayanarak ortaya çıkmıştır.
NLP TEKNİKLERİ
Dış Gözlem: Korku ve psikolojik travmalar için geri bildirimlerin alınmasıdır.
Gözlem (Kalibrasyon): Bireyin iç tepkilerini, gözlemlenebilir davranış ipuçlarıyla eşleştirerek, süregiden bir etkileşim içerisinde okuma işlemidir.
Geçmişin Değiştirilmesi: Seçici çapa atma kullanılarak kişinin bir dizi geçmiş durumları yeniden deneyimlemesidir. Her deneyim için elverişli bir durum yaratılır ve geçmiş olayların önemini değiştirmek için bireyin repertuarına yerleştirilir.
Uyum: Durumla, ahenk, anlayış ve güvene dayalı bir ilişki kurma halidir. Algılanan farklılıkları bilinçdışı düzeyde en aza indirgeyerek yapılır.
Yeniden Çerçevelendirme: Problemli bir davranışı, o davranıştan sorumlu içsel parçanın olumlu niyetinden ayırmak için kullanılan bir işlemdir. Olumlu niyeti sürdüren ama problemli yan etkileri yaratmayan yeni davranış seçenekleri oluşturulur.
Strateji: Belirli bir hedefe ulaşmak için kullanılan bir dizi zihinsel ve davranışsal adımlar kümesidir. Belirli adımları uygulamada kullanılan sistemlerin özel sıralamasıyla temsil edilir.
Önemli not: NLP hakkında yukarıdaki bilgiler, tarafımızdan yazılmamıştır. NLP eğitim içeriklerinden özetleyerek alıntılanmıştır.